Κόλιεντα (23 Δεκεμβρίου)
Εκτός από τα κάλαντα, η λέξη κόλιεντα (κόλεντα, κόλιαντα, κόλιντα) αναφέρεται και στις παραδοσιακές φωτιές που ανάβουν οι κάτοικοι των τριγύρω οικισμών την προπαραμονή των Χριστουγέννων. Το έθιμο αυτό έχει παγανιστικές ρίζες και σχετίζεται με το χειμερινό ηλιοστάσιο. Η χριστιανική θρησκεία συμπεριέλαβε πολλά τέτοια έθιμα στις παραδόσεις της, μετασκευάζοντάς τα. Στις μέρες μας, η φωτιά ανάβει συμβολικά για να ζεστάνει Τον νεογέννητο Χριστό στη φάτνη. Σήμερα, κόλιεντες θα συναντήσει ο επισκέπτης σε πολλά χωριά της περιοχής τη νύχτα της 23ης Δεκεμβρίου. Είναι παραδοσιακό μακεδονίτικο έθιμο που γίνεται αποκλειστικά στους ντόπιους και όχι τους προσφυγικούς οικισμούς.
Τις φωτιές των Χριστουγέννων συνοδεύουν και οι περίφημες γουρουνοχαρές. Παραδοσιακά, κάθε οικογένεια έτρεφε για μήνες το γουρούνι της και το έσφαζε τις ημέρες των Χριστουγέννων. Το σφάξιμο έπαιρνε πάντα τον χαρακτήρα γιορτής, όπου συγγενείς και φίλοι συγκεντρώνονταν για να εορτάσουν το γεγονός με εκλεκτό χοιρινό κρέας, λουκάνικα και άφθονο κρασί ή τσίπουρο. Ιδιαίτερος μεζές αποτελούν οι τσιγαρίδες που παρασκευάζονται από καθαρό χοιρινό λίπος και μαγειρεύονται σε καζάνι με χαμηλή φωτιά. Σήμερα, τις γουρουνοχαρές τις διοργανώνουν συνήθως πολιτιστικοί σύλλογοι αλλά και ιδιώτες.
Άλλα έθιμα των Χριστουγέννων είναι το ζύμωμα του παραδοσιακού χριστόψωμου από τις νοικοκυρές, που έχει πάνω του το σχήμα του σταυρού ή του δικέφαλου αετού. Σε βλάχικα χωριά όπως η Κλεισούρα, η Ιεροπηγή και το Δενδροχώρι, ψήνονται διάφορα είδη κουλουριών, και οι «κόλιες», έφηβοι με κάπες, τριγυρνούν τρομάζοντας τα μικρότερα παιδιά που λένε τα κάλαντα. Στο Επταχώρι και το Άργος, τα παιδιά λένε τα κόλιντα με τις τζουμπανίκες, δηλαδή ξύλα κρανιάς με τα οποία χτυπούν τις πόρτες.
