10 + 10 Άνθρωποι των επιστημών, των τεχνών & των γραμμάτων μιλούν για τα Ιστορικά Καστοριάς

Ανδρέας Βιτούλας
Εκπαιδευτικός, MTheol | PhD Θεολογίας ΑΠΘ
Ρωμύλος Μαντζούρας
Ιστορικός, ξεναγός
Αλέξανδρος Μακρίδης
Ιστορικός, εκπαιδευτικός, πρόεδρος Συνδέσμου Φιλολόγων Καστοριάς 2012-18

10 χρόνια Ιστορικά Καστοριάς

_ΤΟ BANNER

Διαμονή στην Καστοριά (πόλη)

Καστοριά (Κέντρο)

Τα Θεοφάνεια του 1898

        Στιγμιότυπο από την τελετή ρίψης του Τιμίου Σταυρού των Θεοφανείων στα νερά της λίμνης Ορεστιάδας το έτος 1898. Στο μέσον ξεχωρίζει η μορφή του Μητροπολίτη Καστοριάς Φιλάρετου (1850-1933), που βρισκόταν στην κεφαλή της Μητρόπολης Καστορίας την περίοδο 1889-1899. 

Μικρές ιστορίες 10: Παραμονή Πρωτοχρονιάς του 1809

         Μεταφερόμαστε στις αρχές του 19^ου αι. Η Καστοριά μετρούσε ήδη 424 έτη υποδούλωσης στους Οθωμανούς Τούρκους και έμελλε να περιμένει την απελευθέρωση για άλλα 103. Στο δεύτερο μισό του 18^ου αι. η πόλη δέχθηκε αλλεπάλληλες επιθέσεις αλβανικών στρατευμάτων από Βορρά τα έτη 1756, 1773 και 1774[1]. Τα άτακτα αλβανικά σώματα είχαν μια χαλαρή οργάνωση και δρούσαν ληστρικά υπό την ανοχή της κεντρικής οθωμανικής εξουσίας, αφού θεωρητικά ήταν σύμμαχοι ως μουσουλμάνοι. Ο πρωτύτερα χριστιανικός αλβανικός λαός ήταν και ο μοναδικός στα Βαλκάνια που εξισλαμίστηκε μαζικά και χωρίς ιδιαίτερη αντίσταση, ήδη από τους πρώτους αιώνες της τουρκικής εξάπλωσης στα Βαλκάνια. Έτσι, οι μουσουλμάνοι Αλβανοί είχαν πολλά περισσότερα προνόμια έναντι των Ελλήνων, μπορούσαν να εξελιχθούν ως ανώτεροι στρατιωτικοί και διοικητικοί και δεν πρέπει να ξενίζει το γεγονός ότι οι περισσότεροι διοικητές (μπέηδες - καϊμακάμηδες) της Καστοριάς ήταν αλβανικής καταγωγής. Υπήρχαν βέβαια και περιπτώσεις που ο τακτικός οθωμανικός στρατός στράφηκε ενάντια στα αλβανικά σώματα, όταν προσπαθούσαν να υπερβούν τον έλεγχο του Σουλτάνου. Χαρακτηριστικότερη περίπτωση ήταν ο Αλβανός διοικητής του Πασαλικιού των Ιωαννίνων, Αλή Τεπελενλής που αυτοαναγορεύτηκε Πασάς.

Πίνακας του Σέρβου Paja Jovanović (1859 – 1957).
Ο χορός των σπαθιών, 1890, Λάδι σε καμβά.